Brüksel

Etiketler

Belgium, brüksel, bruges, grand place, guild houses, Leopold 1, Manneken-pis, ommegang, Saint Gerry, Senne

Belçika’ nın başkenti, günümüzde Avrupa Komisyonu Yürütme ve Avrupa Birliği Konseyi Yasama organlarına ev sahipliği yapan Brüksel, tarih öncesi dönemlerden bu yana yerleşim yeri olarak kullanılmakla birlikte, Saint Grey (Gorik) 695 yılında şehirden geçen Senne nehri üzerindeki küçük adalardan birisinde bir şapel yaptırdıktan sonra adından daha çok söz edilir olmuş.

Neo Klasik tarzdaki yapılar

Kentin resmi kuruluşu ise, aşağı Lotharingia dükü Charles’ ın 979 yılında kentin ilk imtiyaz hakkını almasına denk gelir. Bu tarihten sonra Brüksel, kısa sürede kasaba hüviyetinden sıyrılıp, ülkenin doğusuyla batısını bağlayan Senne nehrinin de katkısıyla Bruges, Ghent ve Cologne yerleşimleri arasında önemli bir ticari merkez haline gelir.

Onuncu yüzyılın sonlarına gelindiğinde güney yarısı Alman İmparatorluğu’na, kuzey yarısı da Fransa Krallığı’na ait olan Belçika’ nın başkentini çevreleyen İlk surlar 11. yüzyılda yapılır, 14. yüzyılın son çeyreğinde de ikinci sıra duvarlar inşa edilir. Günümüzde Grand Place’ in bulunduğu meydanda Nedermarckt adında bir açık pazar kurulur. On ikinci yüzyılda idareyi ele alan Brabant dükü, Brüksel’ i takip eden üç yüzyıl boyunca önemli bir merkez yapacak girişimlerde bulunur. St. Michel kilisesi ve Coudenberg kalesi inşa edilir.

Brüksel Stock Exchange binası

Ekonominin gelişmesinde önemli payı olan dokuma, el ve makina yapımı dantel ve goblen ürünleri kısa sürede tüm Avrupa’da tanınır ve yüksek sosyete ile aristokrasinin evlerini, şatolarını süslemeye başlar. 1400’ lü yıllarda eski şehir kalıntıları üzerinde kurulan Town Hall ve King’s House, halen Grand Place üzerinde karşılıklı yer almakta.

On beşinci yüzyılı çalkantılar ve isyanlarla geçiren Brüksel, yüzyılın sonlarında Kutsal Roma İmparatoru 1. Maximilian’ a karşı ayaklanmalar sonucu başkent olma özelliğini dahi kaybeder. 1500’ lü yıllarda 5. Charles, Kalvinistler ve Arşidük Albert zamanlarında tekrar eski önemini kazanmaya başlar. 5.Charles’ tan sonra İspanya Kralı 2. Philip kent yönetimini İspanya’ dan ele geçirir ama aşırı Katolik tutumu, büyük tepkiye yol açar.

Manneken Pis

1695 yılı, Brüksel için talihsiz bir dönüm noktasıdır. Fransa kralı 14. Louis tarafından bombalanan kentte neredeyse sadece Grand Place ayakta kalır. Neyse ki Avusturyalılar daha sonra beş yıl gibi kısa bir sürede kenti neo-klasik tarzda yeniden inşa ederler.

1711 de Brüksel Güzel Sanatlar Akademisi kurulur. Sonrasında Fransız ordularının istilası (1746), Brabant istilası ve Napolyon akımı gibi etkiler karşısında ayakta durmaya çalışan kent, nihayet 1830 yılında Hollanda Birleşik Krallığı yok olup Belçika bağımsızlık kazanınca kurtuluşa ulaşır.

21 Temmuz 1831 tarihinde Kraliçe Victoria’ nın amcası olan Kral 1. Leopold, ilk Belçika kralı olur. Eski surlar yıkılıp beşgen şeklinde kenti çevreleyen geniş bulvarlar inşa edilir. Bu dönemde kentte yüksek sosyete ve devlet memurları arasında konuşulan dil Fransızca olurken, orta direk ve çalışan kesimin tercihi Dutch dili olur. Bu ayrım, günümüzde de Dutch dili konuşan Flanders (kuzey) ile Fransızca dili konuşan Wallonia (güney) toplumları arasında çekişmeye neden olmaktadır. ülkenin batı bölgelerinde Almanca da kullanılmaktadır.

Kwak bira ve özel bardak tutucusu

Yirminci yüzyılda iki büyük savaştan nasibini alan kent Almanlar tarafından istila edilir ve 1948 yılında Batı Avrupa Savunma İşbirliğine yol açan Brüksel Antlaşmasının tarafı olur.

2000 yılından bu yana da Avrupa’ nın kültür başkenti ünvanını elinde tutan Brüksel, aynı zamanda NATO’ nun idare merkezine ev sahipliği yapması dolayısıyla farklı bir konumda bulunmakta.

Belçika’ da hangi dili konuşacağınıza dikkat etmelisiniz. Wallonia’da iseniz ve biliyorsanız Dutch dilini kullanmamaya, Flanders tarafında da Fransızcayı kullanmamaya çalışın. En iyisi İngilizce konuşmak…

Brüksel’ i Temmuz ayının başında ziyaret ediyorsanız, ilk hafta boyunca süren “Ommegang” gösterilerini mutlaka izlemenizi öneririm. Başlangıçta bir Katolik dini ayini olarak düzenlenen gösteri, günümüzde tam bir folklor şöleni. Aşağıda buna ait bir klip bulabilirsiniz.

Brüksel’ in adeta sembolü haline gelmiş bir heykelcik var, adı Manneken-pis. Bu aslında eski dönemde tüm Avrupa’da bilinen ve uygulanan bir içme suyu dağıtımı sisteminin parçası, ama artık günümüzde bir turizm unsuru haline gelmiş. Bu heykelcik yılın belli dönemlerinde özel kıyafetler giydirilerek süsleniyor ve turistlerin ilgi odağı…

Town Hall

Görülmesi gereken yerler:

Market Place

Town Hall

King’s House

Royal Park

Royal Palace

Sablon Square

Manneken Pis

Gild Houses

Palace of Justice

Royal Square

St. Hubert Gallery

Royal Residence

Ağız tadı:

Brüksel’ de ne yenir ne içilir? sorusunun çok özetlenmiş cevabı: Kabuklu deniz mahsulleri, waffle, çukulata ve bira (kriek lambic). Adını bu şehirden alan bir sebze var hepimizin artık çok yakından tanıdığı, onu sadece hatırlatıyorum: Brüksel lahanası…

Lapin a la kriek: kriek birası yanında servis edilen tavşan bacağı.

Filet Americaine: Fransızların ünlü beef tartar’ ına benzeyen çok lezzetli bir yemek.

Midye: Özel hazırlanmış bir sosta pişirilmiş ve kabuğuyla servis edilen midye.

Stoemp: Geleneksel Flemiş tarzı pişirilip ezilmiş patates ve içinde haşlanmış sebze tanecikleri, özel bir sosis ile servis ediliyor.

Bazı Lokanta isim ve adresleri:

Ergon : 1 rue du Parnasse, 1050 brussels

Chez Max : 550 A Chaussee de Waterloo, 1050 brussels

Vismet: 23 Place Sainte- Catherine, 1000 Brussels

Afiyet olsun…